Ders Planı

SINIF 4

Ders Planı / AZERBAYCAN VE TÜRKMEN EDEBİYATI

Ders Bilgileri

Dersin Kredisi	2.0
Dersin AKTS Kredisi	4.0
Dersin Öğretim Dili	Türkçe
Dersin Düzeyi	Lisans , TYYÇ: 6. Düzey , EQF-LLL: 6. Düzey , QF-EHEA: 1. Düzey
Dersin Türü	Bölümde Seçmeli
Dersin Veriliş Şekli	Yüz-Yüze Eğitim
Ders zorunlu veya opsiyonel iş deneyimi gerektiriyor mu ?	S
Dersin Koordinatörü	Prof. Dr. ŞUAYIP KARAKAŞ
Dersi Veren(ler)
Dersin Yardımcıları

Amaç ve İçerik

Dersin Amacı	Bu dersin amacı, çağdaş Türk lehçelerini ana özellikleriyle tanıtmak, Türk lehçelerinden Azerbaycan, Özbek ve Kazak Türkçesinin dil özelliklerini seçilmiş metinler üzerinde yapılacak dil incelemelerinden hareketle tanıtmak, bu lehçelere ait metinler üzerinde inceleme yapmaktır
Dersin İçeriği	Bu derste bugünkü Türk lehçeleri, tarih ve coğrafya içindeki yerlerine göre ana çizgileriyle tanıtılır. Türk lehçelerinden Azerbaycan, Özbek ve Kazak Türkçesinin dil bilgisi ile ilgili konular işlenir. Azerbaycan, Özbek ve Kazak Türkçesinin dil özellikleri seçilmiş metinler üzerinde Türkiye Türkçesi ile karşılaştırmalı olarak gösterilir.

Öğrenme Çıktıları

Türk dili ve edebiyatının tarihî gelişimini ülkeler ve ekollere göre ana çizgileriyle anlatır.
Türk edebiyatının tarihî dönem ve alanlarındaki tanınmış şahsiyetlerini ve eserlerini ilk örneklerden günümüze kadar tanıtır.
Dil ve edebiyat kuramlarının diğer disiplinlerle ilişkisini anlatır.
Türk dilinin ve edebiyatının çeşitli dönem ve alanlardaki eserlerini Türk kültür tarihi bakımından değerlendirir.
Alanının saha ve ekollerini, tarihî derinliği ve coğrafî genişliği içinde değerlendirir.
Türk dili ve edebiyatı üzerine yapılmış çalışmaların kaynakçasını yazılı, basılı ve sanal ortamlarda izler.
Alanıyla ilgili bir eseri veya süreci tanımlar, yorumlar ve karşılaştığı sorunları çağdaş yöntemlerle çözer.
Alanıyla ilgili eserleri karşılaştırmalı dil ve edebiyat yöntemlerine göre inceler.
Araştırma ve inceleme sürecinde Türk dili ve edebiyatı alanının kuramsal ve uygulamalı bilgilerini kullanır.
Türk dili ve edebiyatı alanı ile ilgili problemleri saptar, tanımlar ve onlara çözüm önerisi getirir.
Alan uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlardaki etkileri ile hukuksal sonuçlarını açıklar.
Türk dilinin tarihî ve çağdaş lehçelerine ait, farklı farklı alfabelerle kaleme alınmış yazılı metinlerini okur, çeviriyazıya ve Türkiye Türkçesine aktarır ve inceler.
Türk dilinin ve edebiyatının sözlü-yazılı, manzum ve mensur metinlerini gerek dil bilim yöntemleri ve gerek edebiyat kuramları açısından tahlil eder.
Türk dili ve edebiyatı alanı ile ilgili problemlere uygun analiz ve modelleme yöntemleri seçer ve uygular.
Alan uygulamalarındaki çağdaş araçlarla birlikte bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanır.
Seçilen konuya yönelik bir araştırma tasarlar, gerekli verileri toplar ve sonuçları tahlil eder.
Hazırladığı projenin ve yaptığı araştırmanın verilerini arşivler.
Alanı ile ilgili araştırma, uygulama ve proje gibi çalışmaları bireysel olarak yürütür.
Alanı ile ilgili araştırma, uygulama ve proje gibi çalışmalarda ekip üyesi olarak sorumluluk alır.
Alanı ile ilgili kazandığı bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir.
Meslek ahlâkı ve mesleki sorumluluk bilinci ile hareket eder.
Hayat boyu öğrenme, çevre sorunları, ekonomi, sürdürülebilirlik gibi güncel konuları araştırır.
Öğrenme ve öğrendiğini ürüne dönüştürme sürecini yönetir.
Alanı ile ilgili çeşitli konularda yazılı bir metin hazırlar.
Yazılı bir metni dil ve anlatım bakımından kontrol eder.
Farklı dinleyici gruplarına alanıyla ilgili konularda sözlü olarak bilgi verir.
Bir sanat dalı olan edebiyatın toplum üzerinde yaratabileceği olumlu etkilerini gerek meslek hayatına, gerek sosyal hayata aktarır.
Türkçeyi doğru, güzel ve etkin bir biçimde kullanır.
Alanının beklentilerine cevap veren, ufku geniş, özgün ve yeniliklere açık bir araştırmacı kimliği kazanır.
Alanı ile ilgili her türlü çalışmada sosyal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder.
Millî, ahlakî, insanî, manevî ve kültürel değerlere saygılıdır; ülkesi, milleti ve insanlığa karşı görev ve sorumluluklarını yerine getirir.

Haftalık Ders Konuları

1	Azerbaycan, Özbek ve Kazak Türkçesi. Okuma ve yazma alıştırmaları.
2	Ses bilgisi: Azerbaycan, Özbek ve Kazak Türkçesinin ses özellikleri. Ünlüler, ünsüzler, ses olayları.
3	Biçim bilgisi: Addan ad yapma ekleri ve işlevleri.
4	Eylemden ad yapma ekleri ve işlevleri.
5	Eylemden eylem yapma ekleri. Fiil çatıları ve işlevleri.
6	Addan eylem yapma ekleri ve işlevleri.
7	Yapım eklerine yönelik çözümlemeler.
8	Yapım eklerine yönelik çözümlemeler.
9	Ara sınav
10	Çekim ekleri ve işlevleri. Aktarma çalışmaları.
11	Ad soylu sözcüklerin çekimi, ek fiil. Aktarma çalışmaları.
12	Eylem soylu sözcüklerin çekimi, kip-zaman-kişi kavramları; haber kipleri. Aktarma çalışmaları.
13	Tasarlama kipleri ve işlevleri. Aktarma çalışmaları.
14	Fiil çekimlerinde kişi ekleri, türleri ve işlevleri. Aktarma çalışmaları.

Kaynaklar

Günay Karaağaç (2010), Türkçenin Ses Bilgisi, İstanbul.

Günay Karaağaç (2009), Türkçenin Söz Dizimi, İstanbul.

Türk Dünyası Edebiyat Antolojisi, C 1, 2, 3, 4, 5 vd. 2000-2006, Ankara.

Ahmet Bican Ercilasun ve diğerleri, Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Grameri, Ankara 2006.

Ahmet Buran-Ercan Alkaya, Çağdaş Türk Lehçeleri, Ankara 2007.

Mustafa Öner (2009), Kazan-Tatar Türkçesi Sözlüğü, Ankara.

Mustafa Öner (1998), Bugünkü Kıpçak Türkçesi (Tatar, Kazak ve Kırgız Lehçeleri Karşılaştırmalı Grameri), Ankara.

SINIF 1

SINIF 2

SINIF 3

SINIF 4

Ders Bilgileri

Amaç ve İçerik

Öğrenme Çıktıları

Haftalık Ders Konuları

Kaynaklar

İAÜ Hakkında

Kurul ve Komisyonlar

Üniversite Yayınları

Medya Merkezi