Yapay Zekanın Karanlık Yüzü

iau-yapay-zekanin-karanlik-yuzu-paneli.jpg



Dr. Öğr. Üyesi Şevket AYAZ: Yapay zekâ son dönemde, son yıllarda gerek ülkemizde gerekse dünyada en çok tartışılan konuların başında gelmektedir. Birçok biliminsanı bu konunun çok önemli olduğunu, çok yararlı olduğunu öne sürmekte, bazı biliminsanları ise bunun ileride kötü emelli insanların eline geçtiğinde çok zararlı olabileceğini dile getirmektedir. Peki, yapay zekâ nedir? Yapay zekâ, bir robotun çeşitli hareketleri zeki canlılara benzer şekilde yapmasıdır. Başka bir tanım, bilgisayarların, robotların, insan gibi düşünmesi ve hareket etmesidir. Başka, yapay zekâyı bilgisayar sisteminin canlılardaki görsel algı, konuşma, koşma, düşünme, karar verme gibi fonksiyonları yerine getirme becerisi olarak da tarif edebiliriz. Yapay zekânın tarihine baktığımız zaman, bilgisayarın tarihi kadar eski olduğunu görüyoruz. Bunun ilk kurucusu "makineler de düşünebilir mi" fikrini ortaya atıp tartışmaya neden olan Alan TURİNG'dir. Alan TURİNG, Nazilerin ünlü matematikçilerinden birisidir. Biliminsanlarının bazıları yapay zekâdan yana, bazıları da yapay zekânın ileride insanların başına büyük bela olacağını iddia etmektedir.  Örneğin Tesla'nın kurucusu Elon MUSK, "Yapay zekâdaki gelişmelerden endişe duyuyorum" demiştir. Yine ünlü fizikçi Stephen HAWKİNG, "Yapay zekâ, insanlığın son buluşu olacaktır" şeklinde ifade etmiştir. Bunun yanında Facebook Mark ZUCKERBERG, yapay zekâdan yana olduğunu, yapay zekânın insanlara çok faydalı olacağını söylemiştir. 

 

Prof. Dr. Naim AJLOUNİ: Ulusal güvenlik deyince biz kendimizi sınırlarımız içinde birlikte bulundurmaktan bahsediyoruz genel olarak. Ama dünya artık küresel bir dünya olduğu için ve özellikle dünyada şu anda en büyük güç olarak karşımızda ABD olduğu için ve ABD'nin dünyada sekiz yüze yakın üssü var, yetmiş ülkede. Dolayısıyla sadece kendi sınırlarımız içinde bahsedemiyoruz ABD'nin de etkisiyle. ABD biliyorsunuz yanı başımızda Irak'ta bulunuyor. Dolayısıyla ABD'nin güvenlikten ne anladığını ve bizim bundan da ne çıkarmamız, ne gibi bir pay çıkarmamız gerektiği ile ilgili. Obama başkanlığı döneminde ABD dünyadaki asker sayısını yüzde doksan oranında azaltmış. Aynı zamanda dron sayısını on kat arttırmış. Tabii rakamsallaştırmak benim için de çok kolay olmuyor ama gördüğünüz gibi insan sayısı azalırken saldırıda bulunabileceği dron sayısını on kat arttırmış. Ayrıca dronları daha etkin kullanabilmek için uçakları da kullanıyor, kendi uçaklarından bunu kontrol edebiliyor. Dolayısıyla etkinliğini çok daha arttırmış durumda, asker sayısı yüzde doksan oranında azaldığı halde. 

 

 Başkomiser Ziya KOÇAK: Dronun kullanım alanları nelerdir? Şu sağdaki şekilde belki okunmayabilir, ama ben size tek tek anlatayım. Tarımsal fayda da kullanılıyor. Nasıl kullanılıyor, şöyle; örneğin bir yeri yeşillendirmek istiyorsunuz diyelim. Fiziksel olarak geniş bir bölgede gezmek sizin için çok zor olabilir, ama dronla havalanıp otonom bir şekilde bölgeyi gezip, size fotoğraflayıp nerelere ağaçlandırma yapabileceğinize kadar size rapor sunabiliyorlar. İlk yardım, ilk yardımda nasıl kullanılıyor, örnek vereyim; Trabzon'un dağlık bir yerindesiniz. Araba gelmez, ambulans inmez, bir ilaca ihtiyacınız var, dronlar sayesinde o ilaca güvenli bir şekilde ulaşabiliyorsunuz. Trafik, İstanbul'da kullanılmaya başladı. Özellikle trafiğin yoğun olduğu yerlerin tespiti, trafik kurallarını ihlal edenlerin tespiti gibi işlerde kullanılıyor. Biz birçok çalışanımızı başka yerlerde istihdam etmeye başlayacağız. Dronlar veya EDS kameralar sayesinde bu işi çözmüş olacağız. Gözetleme amaçlı kullanılıyor. Doğu Anadolu ve Güney Doğu Anadolu bölgemizde bizim bir sınırımız var. Hakkâri, Şırnak, Kars vesaire bu sınır bölgemiz sizin kitaplarda, haritada gördüğünüz gibi öyle düz bir çizgi değil. Dağlık bir alan ve uçsuz bucaksız dağlar, ovalar, mağaralar var. Hiçbir şekilde oradan geçen insanları manuel olarak kontrol etmeniz mümkün değil. Çoğu insan şöyle düşünebilir, orayı dümdüz edelim, bu kolay bir iş değil. Havadan gözetleme ile burada güvenlik mümkün olabilir. Şu an devriye dron sistemleri üretiliyor askeri birliklerimiz tarafından. Bunlar sayesinde sınırımızdaki olası bir hareketlilikte veya herhangi bir canlı hareketinde insan geçişlerini ve canlı geçişlerini çok canlı ve anlık olarak görebileceğiz. Daha sonra şuna karar vereceğiz, bu yararlı bir kişi mi, zararlı bir kişi mi ona göre silah kullanacağız. Hepinizin gördüğü film setlerinde çok sık kullanılmaya başlandı. 

 

Dr. Alaa Ali HAMEED: Bir de inceleme, bu konu çok önemli, oradaki fazlalık da var. Şirketler arası, bankalar arası ya da üniversiteler arası. Bizim bunlara bakmamız lazım, zayıf noktalarımızı bulmamız ve sürekli geliştirmemiz lazım, sürekli bakmamız lazım. Ondan dolayı bu alan sürekli bakmamız gereken, kontrol etmemiz gereken bir alan. Ben büyük veri ile uğraşıyorum, aynı zamanda makineleşmesi ile uğraşıyorum. Kendi yaptıklarım var, biri 2019 da yeni çıktı. Bir tane de benim yöntemimle makine öğrenmesi hakkında çıkacak. İşte biz bu makine öğrenmesi yöntemleri nasıl kısa bir sürede bu saldıranı bulabiliriz, bunun için çalışıyoruz. Diyelim bir sorun çıktı, bizim hızlı bir sistem bulmamız lazım. O hızlı sistem nasıl tarif ediyor bu kişiyi ve durdurabiliyor. Bizim sisteme başlayınca, saldırmaya başlayınca biz kısa bir sürede nasıl bulabiliriz ve durdurabiliriz, bunun için uğraşıyoruz. Güçlü bir ağ olması lazım. Söylediğim gibi sadece benim sistemim değil, ana parçaları var, saldırmak, araştırmak ve engellemek. Bizim zayıf noktalarımız nerede bunu halletmemiz lazım. 

 

Öğr. Gör. Dr. Adem ÖZYAVAŞ: Bununla ilgili bir örnek, 2015 yılında ilk olarak ortaya çıkmış bir skandal aslında bu. Ama tabii Facebook tarafından örtülmüş üstü. Daha sonra 2018 yılında bir çalışan tekrar bunu ortaya atıyor. Cambridge Üniversitesi'nde çalışan bir profesörü buluyorlar. Bunu bulanlar Amerika'da  bir kuruluş. Normalde amaç olarak şunu söylüyorlar. Biz kullanıcıların bilgilerini alıyoruz, kanuni yollardan. Onlarla bilgileri de paylaşıyoruz. Daha sonra biz kullanıcıların fikirlerini belirli konularda değiştirmeye çalışıyoruz diyorlar, bu şirketin sahibi Amerikalı bir senatör. Fakat bunlar şöyle bir şey yapıyorlar. İnsanlarla biz bunu akademik bir çalışma olarak yaptığımızı söyleyerek insanları bu programa dâhil ediyorlar. Özellikle öğrencileri. Daha sonra bunların bilgilerine sadece bu insanlar bilgisinde değil, bu insanların arkadaşlarının da bilgilerini alarak, Facebook üzerinden, yaklaşık çoğunluğu Amerika'da olmak üzere 87 milyon insanın bilgisine ulaşıyorlar ve bu bilgileri, tabii bu ulaştıkları insanlar 87 milyonun çok cüzi bir kısmı kendileri ile anlaşmış insanlar. Diğerleri arkadaş çevresi, profillerden elde ettikleri bilgiler. Bunları kullanarak Amerika'da insanların siyasi, belirli konularda tabii fikirlerini öğrendikten sonra, bu insanları hassas oldukları konulardan harekete geçirici yayınlar yapıyorlar, bilgi sunuyorlar. Bunların bir kısmı doğru değil, bir kısmı doğru, çoğu doğru. Ama sonuçta kanunsuz bir şekilde insanların bilgisini elde ederek, insanları  belirli yönlere kanalize etmeye çalışıyorlar. Tabii bu skandal 2018'de ortaya çıkıyor. Daha sonra bu şirketin sahibi de sorguya tabi tutuluyor. Şu anda büyük ihtimal mahkeme devam ediyor. 




Yapay Zekanın Karanlık Yüzü Paneline Ait Görseller

Galeri


güncelleme: 27.6.2019 17:04