Ders Planı /

Ders Bilgileri

Dersin Kredisi
Dersin AKTS Kredisi
Dersin Öğretim Dili Türkçe
Dersin Düzeyi Lisans , TYYÇ: 6. Düzey , EQF-LLL: 6. Düzey , QF-EHEA: 1. Düzey
Dersin Türü
Dersin Veriliş Şekli Yüz-Yüze Eğitim
Ders zorunlu veya opsiyonel iş deneyimi gerektiriyor mu ?
Dersin Koordinatörü Öğr. Gör. SEMA ATAŞ
Dersi Veren(ler)
Dersin Yardımcıları

Amaç ve İçerik

Dersin Amacı Bu dersin amacı, göstergebilimin temel kavramlarını ve kuramlarını ele almaktadır. Öğrencilerin sembol ve simge üzerinde göstergeleri yorumlama becerisini geliştirmesini sağlamaktır. Gösterge türlerini inceleyerek, göstergebilim kuramlarını tartışmak ve bu incelemeler doğrultusunda öğrencilerin çevrelerindeki göstergeleri doğru yorumlamasını sağlamaktır. Mimarlık ile ilgili göstergeleri yorumlayabilme becerisi geliştirmektir. Tasarım sürecinde göstergebilimden faydalanarak tasarım oluşturabilme becerisi kazandırmaktadır.
Dersin İçeriği Göstergebilimin tanımı, kapsamı, alanı, tarihçesi, kuramcıları ve yaklaşımları. Göstergebilimin temel kavramları. Anlam kavramı ve anlambilimsel bakış. Mimarlıkta anlam. Mimarlıkta anlamsal boyutun ortaya çıkışı. Göstergebilim ve mimarlık ilişkisi. Göstergebilimin temel kavramlarının mimarlıkta kullanılması. Mimarlıkta gösterge kavramı. Fonksiyon ve gösterge. Mimarlıkta göstergelerin bileşensel analizi.

Haftalık Ders Konuları

1Dersin Tanımı, Işlenecek Konular, Yöntem ve Ödev Hakkında Genel Bilgilerin Verilmesi
2Göstergebilimin Tanımı, Kapsamı ve Alanı
3Göstergebilimin Tarihçesi
4Göstergebilimin Kuramcıları ve Yaklaşımları (Charles Sanders Pierce, Ferdinand De Saussure, Roland Barthes…)
5Göstergebilimin Temel Kavramlarının Tanıtılması, Örnekler Üzerinde Gözlemler. A) Dil ve Söz, B) Gösterge, C) Gösteren ve Gösterilen
6D) Dizim ve Dizge, E) Anlamlama, F) Düzanlam ve Yananlam
7Anlam Kavramı ve Anlambilimsel Bakış; A) Mimarlıkta Anlam; Anlamlama ve Anlamlandırma
8B) Mimarlıkta Anlamsal Boyutun Ortaya Çıkışı
9Ara sınav
10Göstergebilim ve Mimarlık İlişkisi
11Göstergebilimin Temel Kavramlarının Mimarlıkta Kullanılması
12Mimarlıkta Gösterge Kavramı
13Fonksiyon ve Gösterge
14Mimarlıkta Göstergelerin Bileşensel Analizi

Kaynaklar

Ahanov, K. (2013). Dil Bilimin Esasları, Çev.: Ceritoğlu, M., Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Aksan, D. (1982). Dilbilim Seçkisi. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Aksan, D. (2004). Dilbilim ve Türkçe Yazıları. İstanbul: Multilingual Yabancı Dil Yayınları.
Aydın, M. (2007). Dilbilim El Kitabı- Temel Kavramlar ve Konular. İstanbul: 3F Yayınevi.
Barthes, R. (1979). Göstergebilim İlkeleri. Çev.: Rifat, M., Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Barthes, R. (1982). ‘‘Göstergebilim ve Şehircilik’’, Mimarlık Dergisi, Cilt: 185, sayı.11-12.
Barthes, R. (2014). Çağdaş Söylenler. Çev.: Yücel, T., İstanbul: Metis Yayıncılık.
Barthes, R. (2016). Göstergebilimsel Serüven. Çev.: Rifat, S., İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Botton, A.D. (2007). Mutluluğun Mimarisi, Çev.: Altuğu, B., İstanbul: Sel Yayıncılık.
Broadbent, G. (1996). A Plain Man’s Guide to the Theory of Signs in Architecture. New York: Princeton Architectural Press.
Broadbent, G., Bunt, R. ve Jenck, C. (1980). Signs, Symbols and Architecture, Canada: John Wiley and Sons.
Broadbent, G., ve Llorens, T. (1980). Meaning and Behaviour in the Built Environment, New York: Willey.
Chomsky, N. (2014). Dilin Mimarisi, Çev.: Bayırlı, İK., İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
Denkel, A. (1984). Anlamın Kökenleri. İstanbul: Metis Yayıncılık.
Eco, U. (1982). Bir Göstergebilim Kuramının Sınırları ve Erekleri, Yazko Çeviri, Sayı: 9, Kasım- Aralık 1982.
Erkman, F. (2016). Göstergebilime Giriş. İstanbul: Bilge Kültür Sanat Yayınları.
Fischer, G. (2015). Mimarlık ve Dil. İstanbul: Daimon Yayınları.
Guiraud, G. (2016). Göstergebilim, Çev.: Yalçın, M., İstanbul: İmge Kitapevi.
Guiraud, P. (1999). Dilbilim/ Anlambilim La Semantique, Çev.: Vardar, B., İstanbul: Multilingual Yabancı Dil Yayınları.
Günay, D. (2002). Göstergebilim Yazıları. İstanbul: Multilingual Yabancı Dil Yayınları.
Gür, C. (2005). ‘‘Ferdinand de Saussure ve Yapısalcılık’’, Yom Sanat, Sayı.22.
Jencks, C., ve Baird, G. (1970). Meaning in Architecture, ABD: Barrie & Jenkins.
Kandil, M., ve Demirbaş, M. (1999). Mimar Anlam Beğeni. İstanbul: Yapı Endüstri Merkezi Yayınları.
Karaağaç, G. (2013). Anlam (Anlam Bilimi ve İletişim). İstanbul: Kesit Yayınları.
Kerimoğlu, C. (2016). Genel Dilbilime Giriş. İstanbul: Pegem Akademi Yayıncılık.
Kıran, Z., ve Kıran, A. (2006). Yazınsal Okuma Süreçleri / Dilbilim, Göstergebilim ve Yazınbilim Yöntemleriyle Çözümlemeler, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Kıran, Z., ve Kıran, A. (2010). Dilbilime Giriş, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Krampen, M. (1979). Meaning in Urban Environment. Londra: Pion.
Lynch, K. (2016). Kent İmgesi, Çev.: Başaran, İ., İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
Panofsky, E. (1982). Meaning in the Visual Arts. ABD: University of Chicago Press.
Preziosi, D. (1979). The Semiotics of the Built Environment, An Introduction to Architectonic Analysis. London: Indiana University Press.
Rapoport, A. (1977). Human Aspects of Urban Form, Oxford: Pergamon Press.
Rapoport, A. (1990). The Meaning of The Meaning of the Built Environment: A Nonverbal Comnication Approach, ABD: The University of Arizona Press.
Rasmussen, S.E. (2016). Yaşayan Mimari, Çev.: Erduran, Ö., İstanbul: Remzi Kitabevi.
Richard, M. (2015). Semantik Anlambilim Üzerine Temel Yazılar, Çev.: Kayıkçı, H., İstanbul: İtalik Yayınevi.
Rifat, M. (1982). ‘‘Göstergebilim Kuramları’’ Yazko Çeviri, Sayı: 9, Kasım- Aralık 1982.
Rifat, M. (2014). XX. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları 2/Temel Metinler. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Rifat, M. (2017). 20. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları 1/ Tarihçe ve Eleştirel Düşünceler. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Taşkıran, H.İ. (1997). Yazı ve Mimari. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Venturi, R., Izenour, S. ve Brown, D.S. (2005). Las Vegas’ ın Öğrettikleri, Çev.: Özaloğlu, SM., Ankara: Şevki Vanlı Mimarlık Vakfı.
Yücel, A. (1999). Mimarlıkta Dil ve Anlam. Mimarlar Odası İstanbul BK Şubesi Yayınları.