Ders Planı /

Ders Bilgileri

Dersin Kredisi
Dersin AKTS Kredisi
Dersin Öğretim Dili Türkçe
Dersin Düzeyi Lisans , TYYÇ: 6. Düzey , EQF-LLL: 6. Düzey , QF-EHEA: 1. Düzey
Dersin Türü
Dersin Veriliş Şekli Yüz-Yüze Eğitim
Ders zorunlu veya opsiyonel iş deneyimi gerektiriyor mu ?
Dersin Koordinatörü
Dersi Veren(ler)
Dersin Yardımcıları

Amaç ve İçerik

Dersin Amacı Dersin amacı disiplinlerarası bir yaklaşımla öğrencileri mekan ve sağlık ilişkisi üzerine düşündürmek ve farkındalıklarını arttırmak
Dersin İçeriği Farklı grupların mekan kullanımı ve sağlık ilişkisi sorgulanacak (çocuklar, engelliler, yaşlılar, kadınlar ve LGBTI bireyler, göçmenler, mahpuslar) Mekanda sağlığı etkileyen faktörler (ses, küresel ısınma, nükleer ve çevresel atıklar, zirai ilaçlar GDO, vd.) Bu konulara kentsel yaşamın getirdiği birlikte yaşam pratikleri ve sağlık bilimlerinin getirdiği bilgi birikimi çerçevesinden bakış açısı geliştirmek için okumalar, tartışmalar ve uygulamalar yapılacaktır.

Haftalık Ders Konuları

1Tanışma ve Mekan-Sağlık İlişkisi üzerine Tartışma
2Doğal Afetler, Mekan ve Sağlık
3Çocuk Gelişiminde Mekan ve Sağlık İlişkisi
4Erişilebilir Mekanlar ve Sağlık: Engelliler
5Erişilebilir Mekanlar ve Sağlık: Yaşlılar
6Toplumsal Cinsiyet ve Mekan-Sağlık İlişkisi
7Göç ile gelen Mekansal Değişim ve Sağlık
8Mekana dayalı Sesler, Gürültü ve Sağlık
9Ara Sınav
10İklim, Küresel Isınma, Nükleer Silahlar, Tıbbi Atıklar, Nükleer Tıp ve Sağlık
11GDO, Zirai İlaçlar, Gübre, Su Kirliliği ve Gıda Güvenliği ve Beslenme
12Kapalı Mekanlar ve Sağlık: Mahpuslar ve Akıl Hastaları
13Kentsel Mekanlar, Kentleşme, Kentsel Dönüşüm, Sanayileşme ve Sağlık
14Genel Tekrar

Kaynaklar

Hafta 2 Doğal Afetler, Mekan ve Sağlık
Week 2 Natural Disasters, Health and Space

AFAD (2019) Afete hazır Türkiye, https://www.afad.gov.tr/afete-hazir-turkiye
Karancı, N. Akşit, B. Anafarta, M. Ve Özdemir, M. (2019) Afetlere Karşı Hazırlıklı Olmak İçin Halk Eğitimi: Eğitici El Kitabı, https://bahattinaksit.blogspot.com/2019/09/afetlere-hazrlkl-olmak-icin-egitici-el.html
Karancı, N. A. Rüstemli, A. & Sucuoğlu, H. (1995). 1992 Erzincan depreminin
sosyal ve psikolojik boyutları. Üçüncü Ulusal Deprem Mühendisliği Konferansı Kitabı, 748-758. http://www.imo.org.tr/resimler/ekutuphane/pdf/11617.pdf

Kalanlar, B. (2016). Kentsel çevre ve sağlık bağlamında Van depreminden çıkarılan dersler. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 2(2), 100-107.
Karanci, N. A., & Aksit, B. (2000). Building disaster-resistant communities: Lessons learned from past earthquakes in Turkey and suggestions for the future. International Journal of Mass Emergencies and Disasters, 18(3), 403-416. http://www.ijmed.org/articles/314/download/
REDCROSS (2019) How to prepare for emergencies, https://www.redcross.org/get-help/how-to-prepare-for-emergencies/types-of-emergencies.html

Hafta 3 Erişilebilir Mekanlar ve Sağlık: Çocuklar
Week 3 Accessible Spaces and Health: Children
Tandoğan, O. (2014). Çocuk İçin Daha Yaşanılır Bir Kentsel Mekan: Dünyada Gerçekleştirilen Uygulamalar. Megaron, 9(1).
Çukur, D. (2011). Okulöncesi çocukluk döneminde sağlıklı gelişimi destekleyici dış mekan tasarımı. Türkiye Ormancılık Dergisi, 12(1), 70-76.
De Vries, S. I., Bakker, I., Van Mechelen, W., & Hopman-Rock, M. (2007). Determinants of activity-friendly neighborhoods for children: results from the SPACE study. American journal of health promotion, 21(4_suppl), 312-316.

Hafta 4 Erişilebilir Mekanlar ve Sağlık: Engelliler
Week 4 Accessible Spaces and Health: Disabled
EGED (2019) Erişilebilir Üniversite Sürecinin Engelli Öğrenciler Tarafından Değerlendirilmesi, http://www.eged.org/node/516
İstanbul Aydın Üniversitesi (2019) EYPO, https://www.aydin.edu.tr/tr-tr/arastirma/arastirmamerkezleri/eypro/Pages/default.aspx

Aysel, U. S. L. U., & SHAKOURİ, N. (2012). Engelli çocuklara dost oyun alanı ve dış mekan tasarımı. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi, 28(5), 367-375.
Gezer, H. (2014). Hastanelerde ve Sağlık Merkezlerinde Erisilebilirlik/The Accessibility of the Health Buildings and Hospitals. Istanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 13(25), 113.
Istanbul Aydın University (2019) Disability Research Center, https://www.aydin.edu.tr/en-us/arastirma/arastirmamerkezleri/eypro/Pages/default.aspx

Moriña, A., & Morgado, B. (2018). University surroundings and infrastructures that are accessible and inclusive for all: listening to students with disabilities. Journal of Further and Higher Education, 42(1), 13-23.
Meshur, H. F. A. (2013). Accessibility for people with disabilities in urban spaces: A Case Study of Ankara, Turkey. International Journal of Architectural Research: ArchNet-IJAR, 7(2), 43-60.

Hafta 5 Erişilebilir Mekanlar ve Sağlık: Yaşlılar
Week 5 Accessible Spaces and Health: Elderly
Esendemir, Ş. (2016). Türkiye'de Yerinde Yaşlanma ve Mekan Gerontolojisinin Temel Paremetreleri. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 36(2), 411-429.
KÖSE, N., & ERKAN, N. Ç. (2014). KENTSEL MEKÂN ÖRGÜTLENMESİNİN YAŞLILARIN KENTSEL ETKİNLİKLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ, İSTANBUL VE VİYANA ÖRNEĞİ (1). METU Journal of the Faculty of Architecture, 31(1).
BÜKER, İ., ALTUĞ, F., KAVLAK, E., & KİTİŞ, A. (2010). Huzurevi ve ev ortamında yasayan yaslılarda moral ve depresyon düzeyinin fonksiyonel durum üzerine etkisinin incelenmesi1bakım evlerinde dıs mekân tasarımı. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 3(1-2), 44-53.
Tezel, E. (2015). YAŞLILARIN AKILLI EV TEKNOLOJİLERİYLE İLGİLİ TUTUMLARI: DESTEK TEKNOLOJİLERİYLE İLGİLİ BULGULAR VE ÖNERİLER. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 3(3), 285-292.
OĞUZ, D., ÇAKCI, I., SEVİMLİ, G., & ÖZGÜR, Ş. (2010). Yaslı bakım evlerinde dıs mekân tasarımı. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 3(1-2), 23-33.
BOZDAĞ, A., GÜMÜŞ, M. G., GÜMÜŞ, K., & DURDURAN, S. (2017). Accessibility Analysis for the Elderly in an Urban Area from Turkey. Transylvanian Review of Administrative Sciences, 13(SI), 21-37.
Afacan, Y. (2008). Designing for an ageing population: Residential preferences of the Turkish older people to age in place. In Designing inclusive futures (pp. 237-248). Springer, London.

Hafta 6 Toplumsal Cinsiyet ve Mekan-Sağlık İlişkisi
Week 6 Gender and Space-Health
Aytaç, Ö. (2005). Kimlik, Kamusal Alan ve Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Kahvehaneler. Journal of Academic Studies, 6(24).
Bekleviç, A. Ç., & Kıran, S. (2017). Bir üniversite hastanesi araştırma görevlilerinin toplumsal cinsiyet rolleri tutum ölçeği ve çalışma yaşamında toplumsal cinsiyet rolleri algısının değerlendirilmesi. BEÜ Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü Bilimsel Çalışmalar Dergisi, 29-37.
Kaypak, Ş. (2014). Toplumsal cinsiyet bakış açısından kente bakmak. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(1), 344.
Aktaş, G. (2017). Kadın Açısından Kente İlişkin Mekan Pratikleri. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (27), 136-149.
Spain, D. (1993). Gendered spaces and women's status. Sociological theory, 137-151.

Hafta 7 Göç ile gelen Mekansal Değişim ve Sağlık
Week 7 Migration and Health
Aydın, D., Şahin, N., & Akay, B. (2017). Göç olayının çocuk sağlığı üzerine etkileri. İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hast. Dergisi, 7(1), 8-14.
ARABACI, Z., HASGÜL, E., & SERPEN, A. TÜRKİYE’DE KADIN GÖÇMENLİK VE GÖÇÜN KADIN SAĞLIĞI ÜZERİNE ETKİSİ. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, (36).
Öz, F., & Akdeniz, E. (2011, October). Almanya'da Yaşayan Göçmen Türk Kadrnlannrn Odak Grup Görüşmesi ile Belirlenen Sorunlarina Yönelik Bir Grup Danişmanhği Çalişmasi. In Yeni Symposium (Vol. 49, No. 4).
Kotwal, A. A. (2010). Physical and psychological health of first and second generation Turkish immigrants in Germany. American Journal of Human Biology: The Official Journal of the Human Biology Association, 22(4), 538-545.

Hafta 8 Mekana dayalı Sesler, Gürültü ve Sağlık
Week 8 Sounds of Spaces, Noise and Health
DEMİR, S. İSTANBUL’UN BEŞİKTAŞ İLÇE MERKEZİNDE GÜRÜLTÜ DÜZEYLERİ BELİRLENEREK GÜRÜLTÜ HARİTASININ OLUŞTURULMASI.
Toprak, R., & Aktürk, N. (2004). Gürültünün insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri.
Paneto, G. G., de Alvarez, C. E., & Zannin, P. H. T. (2017). Relationship between urban noise and the health of users of public spaces—a case study in Vitoria, ES, Brazil. Journal of Building Construction and Planning Research, 5(02), 45-57.

Hafta 9 Ara sınav
Week 9 Mid-term exam

Hafta 10 İklim, Küresel Isınma, Nükleer Silahlar, Nükleer Tıp, Tıbbi Atıklar
Week 10 Climate, Global Warming, Nuclear Weapons, Nuclear Medicine, Medical Waste
Şık, B. (2012). Küresel ısınma çağında pestisitler ve gıda güvenliği. Perspectives, Ekim, 32.
Akalın, M. (2013). Küresel Isınma ve İklim Değişikliği Nedeniyle Oluşan Doğal Felaketlerin İnsan Sağlığı Üzerindeki Etkileri. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(2), 29-43.
Last, J. M. (1993). Global change: ozone depletion, greenhouse warming, and public health. Annual review of public health, 14(1), 115-136.

Hafta 11 GDO, Zirai İlaçlar, Gübre, Su Kirliliği ve Gıda Güvenliği
Week 11 GMO, Pesticides, Water Contamination, Food Safety
Ustaahmetoğlu, E., & Toklu, İ. T. (2015). Organik gıda satın alma niyetinde tutum, sağlık bilinci ve gıda güvenliğinin etkisi üzerine bir araştırma. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(1), 197-211.
Özdemir, O., & Duran, M. (2010). Biyoteknolojik uygulamalara ve genetiği değiştirilmiş organizmalara (GDO) ilişkin tüketici davranışları. Akademik Gıda, 8(5), 20-28.
Carvalho, F. P. (2006). Agriculture, pesticides, food security and food safety. Environmental science & policy, 9(7-8), 685-692.

Hafta 12 Kapalı Mekanlar ve Sağlık: Mahpuslar ve Akıl Hastaları
Week 12 Closed Spaces and Health: Prisoners and Mentally Ill
Yıldız, M. (2011). Tutuklu ve hükümlülerde umutsuzluk, ölüme ilişkin depresyon ve ölüm kaygısı ilişkisi. Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 35(1), 1-7.
ÇOBAN, A. İ., & AKGÜN, R. (2011). ANKARA KADIN KAPALI CEZA İNFAZ KURUMUNDA KALAN KADIN HÜKÜMLÜLERİN PSİKOSOSYAL DURUMLARININ SAPTANMASI VE SOSYAL DESTEKLERİNİN BELİRLENMESİ. Toplum ve Sosyal Hizmet, 22(2), 63-78.
McLoughlin, P., & Warin, M. (2008). Corrosive places, inhuman spaces: Mental health in Australian immigration detention. Health & place, 14(2), 254-264.


Hafta 13 Kentsel Mekanlar, Kentleşme, Kentsel Dönüşüm, Sanayileşme ve Sağlık
Week 13 Urban Spaces, Urbanisation, Urban Transformation, Industrialisation and Health
Tosun, E. K. (2013). Yaşam kalitesi ekseninde şekillenen alternatif bir kentsel yaşam modeli: yavaş kentleşme hareketi. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32(1), 215-237.
SAĞLIK, A., KELKİT, A., & SAĞLIK, E. (2012). Kentsel Kıyı Alanlarında Yerleşim Baskısı Sonucu Oluşan Çevresel Sorunlar: Çanakkale Kenti Örneği. Biyoloji bilimleri araştırma dergisi, 5(2), 145-149.
Ghulyan, H. (2017). Lefebvre'nin Mekân Kuramının Yapısal ve Kavramsal Çerçevesine Dair Bir Okuma (A Reading of the Structural and Conceptual Framework of Lefebvre’s Theory of Space). Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi [Journal of Modern Local Governments], 26(3), 1-29.
Ergun, C. Gül H. (2011, January 11). Urban Regeneration and social Segregation: The case of Istanbul. Retrieved from: http://dergipark.gov.tr/download/article-file/211142 [08.10.2018]
Özakın, E.Ö. (2011, January). Space, identity, and abjection. purification of Beyoğlu. Retrieved from: http://www.thesis.bilkent.edu.tr/0006322.pdf [08.10.2018]