TIP TARİHİ ve ETİK ANABİLİM DALI

side-view-doctor-holding-petri-dish_23-2149994393.jpg​​​​​​















Temel Tıp Bilimleri Bölümü birinci yıl derslerinden olan ana bilim dalımız dersi "Tıp Tarihi ve Etik" bölümünün başlangıcı evrensel olarak ve bilimsellik açısından M.Ö.V. Yüzyılda Hippocrates'e dayanır. Prehistorik ve İlk Çağ Uygarlıkları'nda ise bir tür Alternatif ya da Folklorik Tıp diyebileceğimiz hatta İç-güdüsel Tıp diyebileceğimiz tedavi metodları mevcuttu. Orta Çağ, XIX. yüzyıla kadar aşamalar geçiren Tıp günümüze kadar ulaşarak bugünkü modern ve bilimsel durumuna erişmiştir.
Avrupa'da Tıp Fakültelerinde Tıp Tarihi ve Etik derslerinin yer alması XIX. Yüzyıl sonlarına doğrudur. Ülkemizde de durum hemen hemen aynıdır. Tıp Eğitiminin gerçek anlamda 1827 de İstanbul Şehzadebaşı'ndaki kuruluştan başladığını düşünürsek; 1839 da Askeri Tıbbiye niteliğindeki "Askeriye-i Tıbbiye-i Şahane" çağına göre modern bir niteliktedir. İşte bu okulda 1874 de "Vezaif-i Tıbbiye" (Hekimlerin Vazifeleri) adı altında "Deontoloji"(Görev Bilimi) ağırlıklı olarak dersler öğretim  programında yerini almıştır. 1933 Atatürk'ün Üniversite Reformu'na kadar değişik hocalarca verilen ders artık Tıp Tarihi ve Deontoloji olarak İstanbul Tıp Fakültesi'nde bağımsız bir kürsü olarak kurulmuştur. Ordinarius Prof. Dr. Süheyl ÜNVER de kürsü başkanı olarak seçilmiştir. 1750 sayılı Üniversite Kanunu'na göre dalın adı Tıp Tarihi ve Deontoloji Kürsüsü olarak belirlenmiştir. 1981'de 2547 sayılı yasaya göre "Ana Bilim Dalı" adını alan dal  günümüzde" Tıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı "olarak tıp eğitiminde yerini almaktadır.
Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı, akademik kurumlar, araştırma kuruluşları veya sağlık sistemleri içinde tıbbın tarihsel gelişimine ve tıp etiği çalışmalarına odaklanan uzmanlaşmış bir ana bilim dalıdır. Tıp tarihi ve tıp etiği olmak üzere iki ayrı ama birbiriyle bağlantılı alanı birleştirir. Tıp Tarihi: Bu çalışma alanı, tarih boyunca tıbbi uygulamaların, teorilerin ve keşiflerin gelişimini araştırır. Tıbbi bilgi ve sağlık sistemlerini etkileyen kültürel, sosyal ve bilimsel faktörleri inceler. Tıp Tarihi alanı, eski tıp gelenekleri, farklı medeniyetlerdeki tıbbi gelişmeler, tıp eğitiminin gelişimi, hekimlerin rolü ve tıbbi yeniliklerin toplum üzerindeki etkisi gibi çeşitli yönleri araştırır. Bu alanda araştırmacılar arşiv araştırması yapabilir, tarihi belgeleri analiz edebilir, tıbbi eserleri inceleyebilir ve zaman içinde tıbbi ilerlemenin anlaşılmasına katkıda bulunabilir. Tıbbi Etik: Tıbbi Etik alanı, sağlık ve tıbbi araştırmaların etik boyutlarına odaklanmaktadır. Tıp pratiğinde ortaya çıkan ahlaki ikilemleri, ilkeleri ve politikaları araştırır. Ana Bilim Dalı, hasta özerkliği, bilgilendirilmiş onam, yaşam sonu bakımı, üreme etiği, kaynak tahsisi, araştırma etiği ve çıkar çatışmaları gibi çeşitli etik konuları inceler. Sağlık uzmanları arasında etik davranışı teşvik etmek ve klinik uygulama ve araştırmadaki etik zorlukları ele almak için kılavuzlar, politikalar ve eğitim programları geliştirir.
Tıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı tipik olarak tıp tarihi ve tıp etiği konusunda uzmanlığa sahip öğretim üyeleri, araştırmacılar ve akademisyenlerden oluşur. Bu alanlarla ilgili bilimsel çalışmaların araştırılması, öğretilmesi ve yayınlanması ile meşgul olabilirler. Tıp tarihi anlayışımızı derinleştirerek ve tıp mesleğinde etik farkındalığı ve analizi teşvik ederek akademik topluluğa katkıda bulunurlar. Tıp Tarihi ve Etik, biyoetik merkezleri, müzeler ve kütüphaneler gibi diğer bölüm ve kurumlarla işbirliği yaparak disiplinler arası araştırmaları teşvik edebilir, konferanslar ve çalıştaylar düzenleyebilir ve tıbbın tarihsel ve etik boyutları hakkında eğitim kaynakları sağlayabilir. Çalışmaları, hasta bakımını iyileştirmek ve tıp alanında etik standartları sürdürmek için tıbbi bilginin, sağlık uygulamalarının ve etik kılavuzların süregelen gelişimine katkıda bulunur.

Misyonumuz 
  1. Sağlık, tıp ve şifanın etik, tarihsel ve sosyal analizinin anlaşılmasını ve uygulanmasını ilerletme misyonu. Genel olarak, Tıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı'nın misyonu, tıp tarihi ve tıp etiği alanlarında bilgi, anlayış ve pratiği ilerletmektir. Araştırma yürüterek, eğitim ve öğretim sağlayarak ve etik rehberlik sunarak, tıbbın tarihsel bağlamının daha derinden takdir edilmesini ve sağlık hizmetlerinde etik davranışın teşvik edilmesini teşvik etmede çok önemli bir rol oynamak. 

Vizyomumuz 
  1. Eğitim içinde hedefimiz; günümüz çağdaş,modern tıbbı daha iyi anlayabilmek için geçmiş ile günümüz arasında ilişki kurarak "geçmişten günümüze gelişmelerin ışığında "çağdaş güçlükleri değerlendirme  olanağı ile; tıp ve sağlık alanında değişimin gerçeklerini anlamak. Yine günümüze ışık tutan bir çok buluşun nasıl gelişim gösterdiği ve geliştiğini de karşılaştırılmalı olarak öğrenmek. Ayrıca tıp fakültelerinde ve diğer eğitim programlarında tıp ve biyoetik müfredatına da katkıda bulunmak ve bilgi aktararak ve etik farkındalığı teşvik ederek, geleceğin sağlık profesyonellerinin yetiştirilmesine yardımcı olmak ve sağlık hizmetleri ortamlarında etik davranışı teşvik etmek. 
  2. Araştırma: Ana Bilim Dalı, tıp tarihi ve tıp etiği alanlarında titiz araştırmalar yürütmeyi amaçlamaktadır. Bu, tıbbın tarihsel gelişimini keşfetmeyi, sağlık hizmetlerinin etik boyutlarını incelemeyi ve bu alanlara yeni bilgi ve içgörüler eklemeyi içerir. Ana Bilim Dalı, bilimsel makaleler, kitaplar ve diğer yayınları yayınlamak ve bu alanlarda anlayışı ilerletmek için ortak araştırma projelerinde yer almak. 
  3. Etik Rehberlik ve Politika: Tıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı, sağlık hizmetlerinde etik konularda danışman ve danışman olarak da hizmet verebilir. Sağlık hizmeti sağlayıcıları, politika yapıcılar ve kuruluşlar için etik yönergeler, politikalar ve öneriler geliştirmek. Ana Bilim Dalı, etik karar almayı sağlamak ve ortaya çıkan etik zorlukları ele almak için etik komiteler, kurumsal inceleme kurulları ve diğer ilgili organlarla işbirliği yapmak. Hasta refahını koruyan, özerkliğe saygı duyan ve sağlık hizmetlerinde adaleti destekleyen etik çerçevelerin geliştirilmesine katkıda bulunmaktır.
  4. Tıp Etiği ve Deontolojiye gelince; Deontoloji Görev, Ödev bilimidir. Etik ise; daha çok ahlak, moral anlamındadır. Toplumlardan toplumlara değişen, dinlerarası farklılıklar gösteren ahlak kural ve tavsiyelerinin tümüdür. Deontolojide sağlıkla ilgili yasalar, tüzükler, hasta hekim ilişkileri, hekim sorumluluğu ve tıbbi sorumluluk gibi bağlayıcı kural,tüzük ve yasalar ele alınır. Tıp Etiğinde ise etiğin ana ilkeleri, sağlıkla ilgili uluslararası bildirgeler ve tıbbın özel ve güncel konuları etik ve klinik etik açısından teorik ve vak' analizleriyle ve dilemmalar açısından tartışılır

AKADEMİK KADRO 

Dr. Öğr. Üyesi Murat AKSU

Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı
E-posta: [email protected]
Tel: 444-1-428 / -

güncelleme: 1.12.2023 16:12