| 1 | Tanışma oyunları
a-)Ritmik oyunla tanışma. Dairede otururken dizlere iki kez vurma, iki kez el çırpma ve arkasından iki kez parmak şaklatarak herkes kendi adını söyler ve ritim gitgide hızlanır.
b-) Öğrenciler el çırpma, parmak şaklatma, göğüs ve beden vuruş sesleri ya da dize vurma, yere vurma gibi beden seslerini kullanarak kendi adlarını heceleyerek söylerler.
c-) Öğrenciler daire oluştururlar. Ortaya geçen kişi dairedeki bir öğrenciyle göz kontağı kurar. Daha sonra yer değiştirirler. Ortadaki lider iki kişiye çıkarılabilir.
d-) Herkesin nötr olması gerekir. Hayali bir top vardır. Herkes birbirine topu atar. Hayali topun şeklinin ve ağırlığının değişmemesi gerekir. Topu tutan kişi adını söyler.
e-) Her öğrenci sahnenin önüne doğru yavaşça nötr bir şekilde yürür. Salona bakar ve hiçbir duygu taşımadan merhaba deyip adını ve soyadını söyler.
f-) Herkes mekânda karışık olarak dağılır ve yavaşça yürümeye başlar. Grup hissedince yürüyüş hızlanır. Çalışmanın bir yerinde hoca şimdi der ve alkışlar. Herkes o anda aklına gelen bir kelimeyi yüksek sesle bağırır. |
| 2 | Güven çalışmaları ve figür oluşturma egzersizleri
a-) İki el ile yanakları ovma, dili çeneye ve buruna değdirme, dili ağız içinde dolandırma, dili çiğneme, elmayı çiğneyip ısırıyormuş gibi yapmak, çirkinlik taklidi yapıp gevşemek, uzun üfleme, uzun ve kısa tıslamalar.
b-)Öğrenciler bir daire oluştururlar. Ortada hayali bir balon olduğu varsayılır. Öğrenciler aynı anda ma sesiyle bu balonu şişirirler ve balonun patlamaya yakın olduğunu hissettikleri anda beraber tıss sesiyle balonu söndürmeye başlarlar.
c-) Güven çalışmalar
İkili gruplar halinde yapılır. Öğrencilerden biri gözünü kapatır, diğeri önce onun elini tutarak onu salonda dolaştırır. Daha sonra yürüyüş parmak uçlarını tutarak son aşamada da sadece duyulan sesin yönüne doğru gidilerek tekrar edilir.
d-) Figür oluşturma
Eşlerden biri bir duruş alır. Diğer öğrenci gözleri kapalı olarak ona dokunarak, eliyle yoklayarak onun duruşunun aynısını ( el, ayak yönleri dâhil olmak üzere) yapmaya çalışır.
e-) Öğrenciler mekâna dağılarak yürürler. Önce yavaş adımlarla yürürler. Daha sonra iç içe geçerek sıkışarak yürürler. Dur. Yürü. Dur. Koş. Dur. Nefesini dinle. Yavaş yavaş yürü gibi komutlara uyarak mekânın içinde kendileri ve birbirleriyle iletişim kurmaya çalışırlar. |
| 3 | Bedensel yetkinliği arttırma ve grup egzersizleri
a-)Elleri ve kolları yuvarlak olarak çevirirken yürümek, parmak uçlarında koşmak (gövdenin ağırlığı yokmuş gibi), elleriniz kalçadayken dizlerini kırarak yürümek, eller ayak bileklerini tutarken dizler kırık yürüyün. Eller ayak kenarlarını tutarken dizler kırık yürüyün. Ayaklar hayali bir ip tarafından çekiliyormuş gibi iyice gerilmiş bir şekilde yürüyün. Çömelmiş durumdan ileri fırlayarak atlayın ve düşünce elleriniz iki yanda çömelmiş bir şekilde olun.
b-) Güven Halkası: Grup bir daire oluşturur. Bir kişi ortaya geçip ismini söyledikten sonra gözlerini kapatıp kendini serbestçe bırakır. Grup arkadaşları bu kişinin tüm ağırlığını üzerine alarak elden ele dolaştırır. İki turun sonunda taşınan kişi yukarı kaldırılır ve salonda dolaştırılır. Daha sonra taşınan kişi yavaşça yere indirilir.
c-) Hareketli Tablo: Tüm grupla oynanır. İlk kişi bir figür oluşturur ve donar. Bir sonraki çocuk ona bir noktadan dokunmak şartıyla yeni bir figür oluşturur. Tabloda eksik olan bir şeyi tamamlıyormuş gibi düşünmeleri beklenir. Beş kişi sonra tabloya giren ilk kişi sessizce çıkar. Her seferinde bir kişi çıkmaya devam eder. Bitiriş için çıkanların tabloya girmesi beklenir.
d-) Sevgi Makinesi: Tablo oluşturma tekniği kullanılır. Birbirine dokunma ve ritmik bir hareketi sürdürme zorunluluğu vardır. Altı kişilik gruplar halinde yapılır. Kendilerini büyük bir makinenin parçası olarak düşünmeleri istenir. İlk kişi oyunu başlatır diğerleri sırayla ona katılır. Tüm grup ortaya geçip makine çalıştıktan sonra her öğrenci ses eklemelidir. |
| 4 | Dokunma ve hissetme egzersizleri
İkili gruplar oluşturulur. Öğrencilerin bedenlerini tamamen gevşetmek ve birbirlerine dokunma, ilişki kurma yetisini arttırmak amacıyla masaj çalışması yapılır. Ayakta olan öğrenci saçlar ve alından başlayarak ayaktaki ağırlık noktamıza kadar masaj yapar. Öğrenciler masaj bittikten sonra yürüdüklerinde bedenlerinin ne kadar serbest kaldığını keşfeder. |
| 5 | Kendini ve çevreyi duyumsama çalışması, ilişkiye yönelik egzersizler
Öğrenciler yere uzanır. Tüm bedenlerini serbest bırakmaya çalışırlar. Kendini dinle, yattığın yeri hisset, saçlarını hisset, ayağının altını hisset, sırtını hisset, omuzlarını hisset, avuçlarını hisset, dirseklerini hisset, burnunu hisset, bedeninin hangi bölgeleri yere değmiyor, kulaklarını hisset. Şimdi kendini dışarıdan mekanın içinde görmeye çalış, nasıl görünüyorsun, çevreden gelen sesleri dinle, Bu seslerin sende nasıl bir etki yarattığını anlamaya çalış. Daha sonra hayal dünyanda en çok gitmek istediğin bir yere git. Burası nasıl bir yer? Burada ne hissediyorsun? Kiminle berabersin? Üzerinde ne var? Burada neler yapıyorsun gibi sorular sorulur .Daha sonra tüm öğrenciler gözlerini açar ve hissettikleri hakkında karşılıklı konuşulur.
Ayna Egzersizi: İki aşamalı yapılır. Önce öğrenciler yerde bağdaş kurup karşılıklı otururlar. Öğrenci bir hareket yaparken diğeri de eş zamanlı olarak aynı hareketi yapmaya çalışır.
Hareketli ayna: İkinci aşama ayakta karşılıklı hareket ederek beden olabildiğince özgür bırakarak yapılır.
Toplu Doğaçlama: - Yavaş yavaş yürü. Eğri çizgilerle yürü. Uzun adımlarla yürü. Mekânı olabildiğince eşit kullanarak yürü. Karışık olarak değişik yönlere yürü. Zıplayarak yürü. Normal yürü. Koşarak yürü. Dur. Hüzünlü yürü. Kızgın yürü. Korkulu yürü. Sevinçli yürü. Hoca el çırpınca kendi adını yüksek sesle söyle. Hoca el çırpınca kendi adını fısıltıyla söyle. Bir başkasının yanında dur ve kulağına kendi adını fısılda. Yürü. Rastlaştığın kişilerle konuşmadan selamlaş. Yürü. Dur ve en yakınındaki kişiyle konuşarak selamlaş. Yürü. Dur. En yakınındaki kişi uzun zamandır görmediğin bir arkadaşındır. Yürü. En yakınındaki kişiyle ikili bir figür oluşturup don. Yürü. Üçlü figür oluştur. Yürü. Dörtlü figür oluştur. Yürü. Sınıfın yarısı bir figür diğer yarısı başka bir figür oluştur. Yürü. Tüm sınıf bir figür oluştur. Yürü. Hoca el çırpınca yukarıya bir sözcük haykır. Yürü. Aynı sözcüğü sevgiyle söyle. Yürü. Aynı sözcüğü kızgın söyle. Yürü. Aynı sözcüğü okşayıcı bir şekilde söyle. Yürü. Aynı sözcüğü emredici bir şekilde söyle. Yürü. En yakınındakiyle sıradan bir konuşma başlat. Yürü. En yakınındaki çok uzun bir süre görüşmeyeceğin bir kişidir. Onunla özel bir duyguyla vedalaş. |
| 6 | Kollektif hareket etmeye yönelik çalışmalar
a-) Öğrenciler sıra halinde yan yana dizilirler. Öğrenciler liderin yaptığı hareketleri göz kontağını hiç kaybetmeden tekrarlar. Daha sonra tüm öğrenciler sırayla lider olurlar.
b-)Öğrenciler el ele önce gözleri açık bir şekilde bu komutlara uyarlar. Bir adım öne, bir adım sağa, kollar yukarı, elleri bırak, bir adım geri, elleri birleştir, yere çömel ve yardımlaşarak kalk. Bu komutlara gözleri kapalı ve aynı anda hissederek yapana kadar tekrarlar.
c-) Hep beraber yürüyün. Biraz daha hızlı. Hızı biraz arttırın. Geniş uzun adımlarla yürüyün. Nefes alın. Bazen başka birinin peşine takıl. O nereye gidiyorsa oraya git, nasıl yürüyorsa öyle yürü. Sıkça yönünü değiştir. Çember içinde yürümekten kaçının. Adım hızını bozma. Adımları genişlet. Nefesine odaklı kal. Nefesine dikkat etmeye devam et. Herkesin nerede olduğunu ve nereye yürüdüğünü fark et. Kendini herkesin bağlamında mekanın içinde gör. Adım hızını bozma. Bazen koş. Çok hızlı koş. Ya hızlı yürüyorsun ya da hızlı koşuyorsun. Bazen başka birinin peşine takıl. Şimdi birdenbire donakal. Tüm bedenin, ellerin, yüzün hatta gözlerin hareketsiz olmalı. Bu hareketsizliğin içinde enerjini tutmaya devam et. Bazen başka birinin peşine takıl. Onlar durunca sen de onlar gibi dur. Onlar gibi koş. Bazen başka birinin duruşuna, onların şekline, hallerine reaksiyon olarak dur.
d-) Toplu Doğaçlama: Bahçedesin, yavaş yavaş yürüyorsun. Yerde bir şey arıyorsun. Bir şey gördün. Eğildin. Hayır, aradığın o değildi. Yürüyerek aramaya devam ettin. Bir uğur böceği gördün. Eğildin ve onu aldın. Avucuna koydun. Böcek avucunda yavaş yavaş yürümeye başladı. İki parmağını onun arkasından yürüterek onu takip ettin. Birden böcek uçtu. Yenisini aramaya başladın. Buldun, eğilip aldın. Avucuna koydun. Şimdi bir dilek tuttun. Eğer uğur böceği uçarsa dileğin gerçekleşecek. Böceğin uçtu. Gidişini seyrettin, ona el salladın.
e-) Öğrenciler ikiye bölünerek karşı karşıya gelirler. Aynı anda hissederek karşılıklı koşmaya başlarlar ve dururlar. Daha sonra yeniden göz kontağı kurarak aynı anda zıplarlar. İkili yapıldıktan sonra aynı çalışma tüm grup tarafından aynı anda yapılmaya çalışılır. |
| 7 | Denge, konsantrasyon ve uzam çalışmaları
a-) Öğrenciler konsantrasyon ve denge ilişkisini deneyimlemek için bir noktaya sabitlenip tek ayak üzerinde hiç sallanmadan durmaya çalışırlar. Her iki ayakla da çalışılır.
b-) Öğrencilerin mekanla kurdukları ilişkiyi anlamak amacıyla kendilerinden 8-10 adım uzağa bir nesne bırakılır. Aradaki yolu iki kez gözü açık yürüdükten sonra aynı yolu gözü kapalı yürüyüp sabit duran nesneye dokunmaları istenir.
c-) Halat çalışması İki oyuncu sahnede olmayan bir halatı çekmeye çalışırlar. Bu halat aralarındadır. Hayali halat bir süre sonra gerçek gibi görülmeli ve öğrencilerin harcadıkları fiziksel efora dair belirtiler ortaya çıkmalıdır.
d-) Toplu Doğaçlama Yavaş yavaş yürü. Bir bahçedesin. Yeni kazılmış bir bahçede yürüyorsun. Dur. Toprağı sulamaya başla. Bahçeye bir tohum ekilmiş, sen o tohumsun ve üzerin toprakla örtülü. Ben şimdi sizi yavaşça suluyorum. Ertesi gün yine suluyorum. Her gün suluyorum. Yavaş yavaş yeşeriyorsunuz. Büyüyorsunuz. Yavaş yavaş bir ağaç oluyorsunuz. Güçlü ve büyük bir ağaç. Hafif bir rüzgâr çıkıyor. Rüzgâr yavaş yavaş artıyor. Rüzgâr giderek şiddetli bir hal alıyor. Rüzgâr daha da artıyor. Rüzgâr bir yerinizi kırdı. Rüzgâr daha da şiddetlendi ve bir dalınız daha kırıldı. Fırtına çıktı. Ağaç yıkılmak üzere ve ağaç yıkıldı. |
| 8 | ARA SINAV |
| 9 | Koordinasyon ve etki-tepki çalışmaları
a-) Öğrenci bir eliyle kare diğer eliyle üçgen çizer. Daha sonra aynı anda iki eliyle bunu yaparak 12. Hareketi tamamlar.
b-) Kukla çalışması : Öğrenciler iki kişilik gruplar oluşturur.Bir kişi elinde olduğu varsayılan , uzunluğu değişmeyen ve esnek olmayan bir çubukla karşısındaki hareket ettirmeye çalışır. Bir kuklayı oynatıyormuş gibi karşısındakinin bedenin sınırlarını olabildiğince zorlayarak onu hareket ettirir.
c-) Toplu Doğaçlama Hava soğudu. Kar yağıyor. Yürürken düşen kar tanelerini yakalıyorsun. Kar yapışkan, oldukça zor yürüyorsun. Kar fırtınası başladı. Rüzgâra karşı yürüyorsun. Rüzgârı arkana alarak yürüyorsun. Rüzgâr dindi, birden yere düşüyorsun. Yardımlaşarak kalkın. Şimdi hep beraber kartopu oynamaya başlayın. Şimdi yere yatarak karda bedeninizle iz bırakın. Yerdeki karı yuvarlayın. Yuvarladığınız karı ortada birleştirin. Birlikte bir kardan adam yapın. Kardan adamın etrafında daire olun, hep biriniz sırayla ona bir şey takın. |
| 10 | İç aksiyon ve Dış aksiyon çalışmaları
a-)(Gözler kapalı): Mekânda kendine uygun bir yer bul, otur, yere uzan ya da ayakta dur. Rahatla ve gözlerini kapa. Dikkatini içine yönelt. Sakinleş. Nefesini izle: nefes alışın, nefes verişin ve ikisinin arasındaki duraklama. Nefes verirken bedeninde ya da zihninde ya da her ikisinde birden fark ettiğin gerilimi salıver. Sessiz ve hareketsiz hale gel ki dikkatin tümüyle nefesinin deneyimine yerleşebilsin.
. Önümüzdeki on beş yirmi dakika gözleriniz kapalı kalsın.
. İstediğin zaman hareket etmeye başla. Herhangi bir dürtü ile başlayabilirsin. Ne yapmak istiyorsan aynen onu yap. Ani ve hızlı çekiş, esnetme, eğilme, kasılma, genişleme ya da sıçrama. O hareketin bir sonrakini getirmesine izin ver. Bir hareketin diğerini onun bir diğerini getirişini takip etmeye devam et.
. Her ne his, duygu, tutum ya da ruh hali ortaya çıkıyorsa onlarla oyna, onları hareketle, bedenindeki gerilimle ve yüzündeki ifade ile anlat. Bedensel duyumlarını takip etmeye devam et.
. Şu anda ne yapıyorsan daha da pekiştir.
. Şu anda ne yapıyorsan daha da pekiştir.
. Bedeninin sunduğu davetleri kabul et: eğer yumuşaklıkla hareket ediyorsan gerçekten yumuşak ol. Eğer sert, gerilimli bir alana doğru hareket ediyorsan daha fazla gir oraya. Eğer üzüntülü bir yere yaklaşıyorsan daha fazla gir oraya. Eğlence ve oyuna doğru hareket ediyorsan daha fazla gir oraya. Eğer tanımlanamayan bir duruma girdiysen daha fazla gir oraya. Şu anda ne yapıyorsan daha da pekiştir.
. Terle, eğer terlemekse durum. Soluk soluğa kal, eğer buysa durum. Eğer mekandaki başka birine dokunursan bu karşılaşma ile ne istiyorsan yap. Oyna. Dağıt. Gerginleş. Rahatla. Ne yapmak istiyorsan onu yap. Eğer bırakıp kendi yoluna devam etmek istiyorsan, bırak git. Şu anda ne yapıyorsan daha da pekiştir.
. Anlamaya ve yaratmaya çalışma. Bedenine dile gelmesi için zaman ver.
. Her neredeysen şu anda hareketsiz kal. Şimdi gözlerini aç, yumuşak odaklamayla kal, göz kapakların yarı açık olsun. Bakışlarını üç metre öteye dik. Dikkatin mekâna yöneldikçe gözlerini daha da aç ama yumuşak odaklanmayı bırakma. Ayağa kalk ve çok yavaş yürümeye başla. Yürürken dikkatini tekrar mekâna yönlendir, diğerlerinin bilinç alanına girmelerine izin ver.
b-) İmge çalışması: Öğrencilere verilen çeşitli imgelerin ses ve hareket aracılığıyla ifade edilmesi istenir.
c-) Toplu Doğaçlama Yürü. Zik zak çizerek yürü. Düz adımlarla yürü. Yukarıdan bir şeyler alarak yürü. Dur, en yakınındakiyle fısıldayarak selamlaş. Yürü. Dur ve en yakınındakiyle elini kullanarak selamlaş. Yürü. Dur ve en yakınındakiyle öpüşerek selamlaş. Yürü. Bir kırdasın ve hava çok güzel. Yürü. Yerden beyaz papatyaları topluyorsun. Şimdi bir kumsaldasın. Hava çok sıcak ve kumun üzerinde ayakların yanıyor. Dalgalar ayaklarına vuruyor. Suya taş atıyorsun. Taşın denizde nasıl sektiğini görüyorsun. En yakınındaki arkadaşınla taş sektirme yarışı yap ve kaç kez sektiğini konuş arkadaşınla. Tekrar yürümeye başla. Sırtında ağır bir çanta var ve sen çalılıklarda yürüyorsun. Engebeli bir patikada yürüyorsun. Hava çok sıcak ve çok yoruluyorsun. Nihayet kamp yerine geldin, sırt çantanı yere indir, rahatla. |
| 11 | Hareket doğaçlamaları
a-) Dört Biçim: Herkes mekânda kendine bir yer bulur ve kollar yanda sarkık rahat bir şekilde durur. Hocanın tarif edeceği dört biçim arasında gidip gelerek doğaçlama yapılır. Öğrenci her birinin içinde istediği kadar zaman geçirebilir. Biçimleri birbirinden ayrı tutmaya özen göstermek ve geçişin net olmasına dikkat etmek gerekir.
Birinci Biçim: Sadece nefesle ilişki söz konusudur. Hareket yoktur. Öğrenci her ne pozisyonda ise orada hareketsiz kalır. Nefesin düzeni, ritmi, derinliği ve gücüyle oynamalıdır. Ses yok, sadece nefes olmalıdır.
. İkinci Biçim: Sessiz,çok yavaş, sürekli hareket. Ses, durma, başlama, duraklama yok. Hiç durmadan ağır çekim hareket.
.Üçüncü Biçim: Büyük, yüksek sesli, mekânın içinde oradan oraya giden ses ve hareket. Ses ve hareketi hep birbirine bağlı tutun ve mekânın içinde onunla yol alın.
.Dördüncü Biçim: Hiç durmadan konuşma. Bunun için öğrenciler hareket etmeyi bırakırlar, tümüyle hareketsiz olurlar ve tüm dikkatlerini konuşmaya verirler. Bir fikrin bir sonrakine götürmesine izin vermeli, özgür çağrışımlar yapmalı ve kontrolü elden bırakmalıdır.
Çalışmanın sonunda öğrenci bir başka öğrenciyle bağlantıya girmeli, bu ortaklık aralığıyla birlikte doğaçlama yapmaya devam etmelidir. Şimdi direkt bir ilişki içinde ve aynı dünyada olan öğrenciler her hamle ve her değiştirmeyi ister aynı ister farklı biçimi kullanarak birbirlerine yanıt verirler.
b-) Alfabe çalışması : Öğrenciler iki kişilik gruplara ayrılırlar. Hocadan gelen komutlara uyarak tüm harfleri ikili olarak bedenlerinde canlandırmaya çalışırlar.
c-) Ritim çalışması
Ses, eller ve ayak kullanarak sınıfın yarısı bir müzik oluştururlar. Diğer yarısı bu gelen müzikle ilişki kurup hareket ederler. |
| 12 | Vokal çalışmalar
a-) Kahkaha çalışması
b-)Öykü oluşturma Üç öğrenci yan yana gelir. Birinci kişi bir öykü anlatmaya başlar. Diğerleri hızlı bir şekilde hocanın kestiği yerden devam ederek aynı öyküyü anlatmaya devam eder.
c-) Radyo çalışması. Üç kişilik gruplarla yapılır. Her öğrenci kendine uygun bir radyo kanalı seçer. Üç spiker hocanın komutlarıyla hızlı bir şekilde kendi programlarını sunarlar ve kesildikleri yerden her seferinde akıcı bir şekilde devam etmelidirler. |
| 13 | Vokal çalışmalar ve anlamsız kelimelerle duygu egzersizleri
a-) Koro egzersizi Öğrenciler çok bilinen bir şarkıyı grup birlikteliği hissedilerek mırıldanmaya başlarlar. Sonra aynı şarkıyı daha yüksek ve en coşkulu bir biçimde birliktelik duygusunu kaybetmeden söylerler. Çalışmanın sonunda şarkıyı yeniden mırıldanarak yavaş söylerler.
b-)Cıbırca: Öğrenciler sırayla sahneye çıkarak var olmayan bir dilde bir kalemi seyircilere ikna edici bir şekilde satmaya çalışır. Daha sonra ikili olarak aşağıdaki durumları oynarlar.
-Yeraltında bir patlama ( korku)
-) Bir davet sırasında mutfakta iki personel arasındaki gerginlik
-) Çok eğlenceli geçmiş bir akşamı hatırlayarak karşılıklı sohbet
-) Trafikte gerçekleşen büyük bir kavga
-) Sevgilisine ayrılma kararını açıklayan genç kız |
| 14 | Vokal çalışmalar
a-)Mekânın seslerini yaratma çalışması: Öğrencilere tren istasyonu, plaj, metrobüs, orman gibi çeşitli mekânlar verilir. Bir grup bu mekânı sesleriyle var etmeye çalışır. Diğer grup gözleri kapalı onları dinler.
b-) Sesli harflerle çalışma: Öğrencilerden biri ortaya geçerek sadece A sesini kullanarak bir hareket yaparak bir duyguyu, coşkuyu ya da bir fikri ifade eder. Aynı egzersiz daha sonra e, i, o ve u harfleri kullanılarak yapılır.
c-)Seslendirme ( Dublaj çalışması)
Öğrenciler ikili gruplara ayrılırlar. İki öğrenci sahnede verilen çeşitli durumları sessiz bir şekilde ağız oynatarak oynarken paravanın arkasındaki iki öğrenci onları seslendirir. |
